Witamina C- w trosce o zdrowie i odporność
WITAMINA C- w trosce o zdrowie i odporność
Witaminy to związki, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania procesów metabolicznych naszego organizmu a których nasz organizm nie jest w stanie wytwarzać samodzielnie. Witamina C to jedna z witamin po którą najczęściej sięgamy w okresie jesienno-zimowym. Witamina C jest rozpuszczalna w wodzie, nie magazynujemy jej w organizmie, dlatego tak ważne jest codzienne dostarczanie jej z dietą lub odpowiednio dobraną suplementacją. Produkty żywnościowe, które są szczególnie bogate w witaminę C to owoce i przetwory z rokitnika, owoce dzikiej róży, nać pietruszki, owoce czarnej porzeczki czy czerwona papryka. Powszechnie uważane za bogactwo witaminy C owoce cytrusowe nie są tak doskonałym źródłem tej witaminy jak wspomniane wcześniej owoce i warzywa. Dziennie dorosła osoba powinna spożywać około 80 mg witaminy C zatem już zjedzenie ćwiartki papryki, filiżanki truskawek lub 2 łyżek owoców rokitnika pozwoli pokryć dobowe zapotrzebowanie na tą witaminę. Należy pamiętać, że witamina C jest termolabilna i poddawanie warzyw i owoców obróbce termicznej typu gotowanie, smażenie powoduje jej straty. Groszek lub marchewka z puszki może mieć nawet o około 80% mniej witaminy C niż warzywa te zjedzone bezpośrednio po zbiorach. Z kolei mrożenie warzyw i owoców jest stosunkowo dobrą metoda przechowywania tych produktów, z których po rozmrożeniu nadal możemy cieszyć się bogactwem witaminy C. Najbardziej wartościowe będą potrawy z warzyw i owoców zjadanych na surowo, najlepiej ze skórką i bezpośrednio po przygotowaniu, ponieważ na skutek utleniania dochodzi również do strat witaminy C.
Osoby, które szczególnie powinny zwrócić uwagę na odpowiednią podaż witaminy C to:
- palące papierosy (zapotrzebowanie wzrasta o około 30% w stosunku do osób nie palących ze względu na narażenie na stres oksydacyjny)
- z nadciśnieniem tętniczym i zagrożone chorobami układu sercowo-naczyniowego
- z niedokrwistością (witamina C zwiększa przyswajanie żelaza niehemowego)
- z chorobami stawów i urazach chrząstek (niedobór witaminy C przyczynia się do zmniejszonej syntezy kolagenu)
- z trudno gojącymi się ranami
- często przeziębiające się
- zmagające się z krwawieniem dziąseł
- żyjące w ciągłym stresie
- narażone na ekstremalny wysiłek fizyczny lub niskie temperatury
- kobiety w ciąży
Jednym z objawów hipowitaminozy C może być osłabienie, zwiększona podatność na infekcję, zmęczenie dlatego tak ważne jest uzupełnianie niedoborów witaminy C w okresie jesienno- zimowym. Witamina C jest łatwo wchłaniana z przewodu pokarmowego głównie w dwunastnicy i w proksymalnym odcinku jelita cienkiego. Intensywność wchłaniania witaminy C z przewodu pokarmowego ściśle zależy od dawki. Przyswajalność znacząco spada przy dawce powyżej 500mg i przy jednorazowym podaniu dawki 1250 mg wynosi zaledwie 35%. Biorąc pod uwagę farmakokinetykę wchłaniania witaminy C bardzo zasadne wydaję się być stosowanie witaminy C w formie tabletek lub kapsułek z peletkami o modyfikowanym uwalnianiu. Peletki w formie mikrogranulatu równomiernie mieszają się z treścią żołądkową a następnie powoli rozpuszczają gwarantując uwalnianie niskich i w pełni przyswajalnych dawek nawet do 12h od spożycia. Dzięki modyfikowanemu uwalnianiu osiąga się optymalne stężenie witaminy C w osoczu.
Bezpieczna dawka dobowa witaminy C wynosi 1000mg a w razie maksymalnego nasycenia tkanek organizm ludzki zwiększa wydalanie przez nerki i ogranicza wchłanianie jelitowe. Należy pamiętać, że właściwości witaminy C aktywnej dla organizmu człowieka wykazuje kwas L-askorbinowy i oznaczenie L przy nazwie chemicznej witaminy C jest mylnie utożsamiane z lewoskrętnością tej witaminy. Cząsteczka, którą uznajemy za biologicznie aktywną dla ludzi witaminę C ma konfiguracje względną L oraz właściwość optyczną (+), która odnosi się do prawoskrętności. Wybierając w aptece produkt oznaczony jako kwas L(+)- askorbinowy możemy być pewni, że trafimy na właściwą witaminę C, która wspomoże nasze zdrowie.